Từ điển tiếng Nghệ An cho người ngoài tỉnh

Thứ phụ vương - 06/07/2021 20:57

Người nhập Nam, ngoài Bắc
Khẽ thốt đi ra điều gì,
Dân xứ Nghệ một vừa hai phải nghe
Một phen là hiểu không còn.
Đồng mùi hương ko quen thuộc biết
Gặp nhau chuyện râm ran,
Dân vùng không giống đứng gần
Cứ như người nước ngoài quốc!

Từ điển giờ Nghệ An những kể từ thịnh hành nhất

• Tao = tau
• Tôi = tui
• Bọn bản thân = ta
• mày = mi
• nó = hắn, hấn
• bọn tao, tụi tao, công ty chúng tôi = choa
• bọn mi, tụi mi, bọn chúng mi = bây
• Đâu = mô
• Nào = mồ
• Đâu nào là = tế bào mồ
• “ở đâu = ở mô; cút đâu thế = cút tế bào rứa; hôm nào là = bựa mô”
• Kia = ê ; tề = tề
• Gì = chi
• Sao = răng
• Thế, vậy = rứa
• Nay, này = ni, nầy (cái này = khuôn mẫu ni; dạo bước này = dạo bước ni; thời điểm hôm nay = bựa ni; lại tau căn vặn tí nầy = lại tao căn vặn tí này)

Từ điển giờ Nghệ An khó khăn hiểu nhất

Theo độc giả giờ miền nào là khó khăn nghe nhất? Có người rằng tiếng miền Nam, với người kêu giờ miền Bắc, tuy nhiên có lẽ rằng là vì như thế chúng ta ko nghe... giờ Nghệ thôi!
 

• nớ = ( nghĩa của chính nó cũng dùng
• giống ê hoặc tề và thông thường kèm theo với tề ) vd: “ở đầu nớ tề = ở đằng ê kìa”
• và "nớ" còn rất có thể là:” ấy, đấy hoặc ê ”
• nớ = ấy, đấy, ê vd: “ anh nớ = anh ấy; Khi nớ = khi ấy, khi đấy, khi đó”
• hồi = thời  ( hồi nớ = thời đấy )
• a ri nầy = thế này này
• nỏ = chả = chẳng = ko VD: tau nỏ biết = tao ko biết ( nỏ chỉ đứng trước động kể từ )
• dùng nhập câu khẳng định
• Không nói: biết hát nỏ = biết hát kkhông
• chẳng = chả = không
• Ci ( ki, kí ), ghép = khuôn mẫu. VD: đóng góp ci cựa lại = đóng góp khuôn mẫu cửa ngõ lại
• mần = thực hiện “ mần chi = làm những gì ”
• hấy = nhé = nha = nhá
• hè, hầy = nhỉ, nhở
• cò lẹ = với lẽ
• coi = xem
• vô = vào
• đít lác = đói chi phí = không còn chi phí = ung thư ví = viêm màng túi
• quày = rẽ = quẹo
• lè = bắp chân
• bảo = biểu
• kêu = nói
• chộ = thấy “có chộ chi tế bào mồ = với thấy gì đâu nào”
• su = sâu
• ót = gáy
• tán tỉnh = cưa cẩm
• cu đỉn = su ót = kẹt xỉn = cứt Fe = kiệt sỉn = kiết lị = keo dán giấy kiệt = bủn xỉn
• đấy = tè = tè “đi đấy = cút tè = cút tè”( động từ)
• tẹo, tí = xíu, lát
• ở đầu ê = ở đằng ê = ở đằng đẵng
• thúi = thối
• trợn đôi mắt = trừng mắt
• nguýt = lườm = liếc
• mọi bựa = mùa rồi = hôm bữa
• mọi hồi = ngày trước = ngày xưa
• vả = tát = táng (động từ)
• truốt = hoàn thành = toi "VD: mần ko được thì coi như đời mi truốt luôn luôn ê = thực hiện không xong thì coi như đời mi toi luôn luôn đó"
• bơ = bạt tai
• bộng = lỗ
• đè = nhằm mục tiêu, lựa chọn "vd: răng cứ đè trúng ngày bựa ni mi mới mẻ Chịu mần = sao cứ nhằm mục tiêu trúng ngày thời điểm hôm nay mi mới mẻ Chịu thực hiện "
• tương = tiến công VD: tương cho một fát bây giừ = tiến công cho một fát bây giờ
• tẩn = tiến công VD: tẩn cho một trận bây giừ = tiến công cho một trận bây giờ
• nện = đánh
• vạng = phang
• khở, kháy = khượi, bóc

Từ điển giờ Nghệ An một số trong những kể từ địa phương 

Từ sinh sớm cho tới xẻ, con cái bủ.... những kể từ địa hạt xứ Nghệ luôn luôn khiến cho độc giả ngoài tỉnh... hoảng toát mồ hôi!

• Sinh ghê tởm, đầy đủ sợ hãi = kinh tởm ( vd: khiếp coi sinh ghê tởm cút đươc hoặc khiếp coi đầy đủ sợ hãi cút được = khiếp phát hiện ra ghê tởm hoặc khiếp coi kinh tởm quá)
• cả lũ = cả lũ = cả đàn = cả loạt = cả đống
• bổ = trượt = té "vd: vấp váp xẻ = vấp váp ngã
• xòe = trượt = té "vd: xòe xe pháo = trượt xe pháo = té xe
• con bủ = con cái bê ( con cái trườn con)
• Rang = nướng = chiên
• Huề = hòa
• Cảy = sưng (tương tự động như tiếng Quảng Trị)
• Rầy = Sinh rầy = xấu xí hổ, lo ngại, ngượng,vướng cỡ
• sẹo = thẹo
• đại = fết = khá = bừa "ví dụ: fim ni cũng hoặc đại mi hầy = fim này cũng hoặc fết mi nhỉ = fim này cũng rất hoặc mi nhở” "thôi cứ mần đại cút ko can chi tế bào = thôi cứ thực hiện bừa cút chả sao cả đâu"
• mần vọc cút = thực hiện bừa cút = thực hiện đại đi
• ba hoa, bá láp = bốc phét = dối trá = rằng xạo
• đèo = chở
• quán đường nét = mặt hàng đường nét = tiệm nét
• ốt = quán - tiệm = cửa ngõ hàng
• nghìn = ngàn (xem tăng ngàn hoặc nghìn)
• nấp = núp
• rình = rình mò
• trật = trượt - hụt
• giựt thột = giật thột = không còn hồn
• to = lớn
• rèo = nằn nì nỉ
• kíu = cứu giúp. VD: kiú tui với = cứu giúp tôi với"
• đậu trộn = tào phớ = tàu hũ
• nhỏ = bé
• mọi hồi = ngày trước
• ẻ = ỉa
• lạc = đậu fộng
• véo, chít = nhéo
• xoa = thoa
• đành hanh khô = hoạch hoẹ = ăn hiếp
• chót = bét = cuối
• na = đem theo dõi = fake theo dõi cùng
• nhọc = mệt
• đậu phụ = tàu hũ
• đậu trộn = tào phớ = tàu
• riệu = rượu
• rờ rờ rận rận = vớ chạm vớ vẩn = linh tớ linh tinh
• thu mua sắm đồng nhôm = thu mua sắm ve sầu chai
• đệm = nệm
• trét = bôi
• Trửa = giữa
• Trọi hoặc xán vị ném
• hu = thảy = tung
• bớp = chụp = hứng
• hu và bớp = tung và hứng = thảy và chụp
• trèo = leo
• bứt = bẻ = ngắt = hái
• ngoắc treo vật dụng ăn mặc quần áo = móc treo vật dụng quần áo
• nhủ = biểu "vd: ai nhủ mi ngu cút mần rứa = ai biểu mi ngu đi làm việc thế"
• cảy = sưng
• xán = ném " xán viên đá = ném viên đá"
• rờ = sờ
• vọc = nghịch
• khi = lúc
• cả lũ = toàn bộ = toàn bộ " cả lũ bọn bây = toàn bộ tụi mi = toàn bộ bọn chúng mày"
• rệt = tống cổ = đuổi
• chộ tế bào rứa = ở đâu đấy
• bẩy = bẫy
• xịch = di dịch không nhiều = dịch chuyển 1 đoạn ngắn ngủn "vd: xịch lịch sự một bên, xịch xuống, xịch lên
• lạt = nhạt
• giúp = giùm = hộ
• bị troẹo cổ = bị ngáo cô
• tra = già cả "dạo ni coi mi tra rứa = dạo bước này coi mi già cả thế"
• ống xả = bô " của xe pháo máy"
• nhoi = coi trộm
• súp = bột canh

>>> Xem thêm: Những kể từ địa hạt Nghệ An TP. Hà Tĩnh thông thường gặp gỡ nhất
 

Một số kể từ Nghệ An cho những người ngoài tỉnh

• dằm = địa điểm "vd: tau ra đi phía trên tí mi giự dằm mang đến tau nha = tao ra đi phía trên lát mi lưu giữ địa điểm mang đến tao nhé"
• nậy = rộng lớn "vd: dạo bước ni coi người nậy hầy = dạo bước này coi người rộng lớn nhỉ"
• đị = điệu
• cả gò, cả bẫy nhả, cả bẫy ổ, cả tỉ, cả loạt = với rất rất nhiều
• ải ải = ko ăn nhằm "VD: dạo bước ni tau bán sản phẩm ải ải ắm bây à = dạo bước này tao bán sản phẩm ko ăn nhằm bọn mi à"
• hiên, thềm, hiên nhà = ban công, lan can
• tọng = nhét "VD: tọng toàn bộ chai lọ nhập bị cút = nhét toàn bộ chai vào trong túi đi"
• loong bia = lon bia
• cẳng = chân
• tớp leo = rằng leo = rằng chen nhập "VD: người sử dụng nhập trg` hợp ý như người này ko rằng không còn câu thì đã biết thành người ê chảy bong rằng chen vào"
• táp = ăn "tap là kể từ nặng trĩu rộng lớn ăn dùng làm rằng Khi rằng móc hoặc xoáy người không giống "VD: uh rứa thì mi táp cút mang đến không còn hấy = ờ thế thì mi ăn"hoặc nuốt" cút mang đến không còn nhé
• bựt = nhảy "VD: bựt lửa = nhảy lửa; bựt phòng bếp gas = nhảy phòng bếp gas; bựt lại hội đồng giám khảo = ật lại ban giám khảo"
• rọt = ruột
• nhìn sinh sợ hãi cút được, coi đầy đủ sợ hãi cút được = coi kinh vứt xừ = coi kinh vứt xừ"
• huề = hòa
• bằng tày = vị ko = vị quá = như không
• chốc nữa = chút nữa = lát nữa = tí nữa = tẹo nữa = xíu nữa
• bể = vỡ
• bổ = trượt = té
• đút lót = ăn năn lộ
• bàn là = bàn ủi
• cấy chạc = khuôn mẫu dây
• trốc tru = đầu trâu = vật dụng ngu
• nạm = nắm
• đại = khá = bừa
• rành = rất
• đập cứng cáp = tiến công nhau
• một cứng cáp = một mình
• cảy = sưng
• bể = vỡ
• cột chạc lại = buộc chão lại
• rứa ê nhưng mà = thế cơ mà
• mần vọc cút = thực hiện bừa cút = thực hiện đại đi
• rớt chi phí tề = rơi chi phí kìa
• cấy bị = khuôn mẫu túi lớn
• fỏng = bỏng
• nhao mấn, mần rạo, nhặng địt, ỏm tỏi = thực hiện ồn
• đành hanh khô = bắt bẻ
• tẩn cho một trận = tiến công cho một tận
• choảng nhau = tiến công nhau
• trửa = giữa
• tra = già cả "vd: dạo bước ni coi mi tra rứa = dạo bước này coi mi già cả thế"
• truốt, truột chạc = xong" vd:mi thực hiện rứa coi như đời mi truốt rồi ê = mi thực hiện vậy coi như đời mi hoàn thành rồi đó"
• ẻ troạng nang, ẻ trót ụp = tiêu chảy = cút kiết = táo bón
• troạng = bại lỗ hoặc sứt mẻ mẻ " nhưg chỉ người sử dụng nhập yếu tố hoàn cảnh như: dạo bước ni thực hiện ăn troạng không còn rồi = dạo bước này thực hiện ăn nhằm lỗ không còn rồi" chứ ko người sử dụng như troang tình thương nhưng mà fải người sử dụng sứt mẻ mẻ tình cảm
• trét = bôi"trét lên tường = dùng bôi lên tường"
• bựt mang đến ghép trửa mặt mày = đập mang đến fát thân thiết mặt
• chả tổ phụ vương ngôi nhà mi đi ra = tiên sư phụ vương ngôi nhà mày
• bâu thâm thúy, thoi boi = xen hoặc xỉa nhập chuyện người khác
• giảm xóc = phuộc " của xe pháo máy"
• cân = ký "mi nặng trĩu bao nhiêu cân nặng = mi nặng trĩu từng nào ký"
• mấy = bao nhiêu
• chạm = đụng
• thúc = húc
• ngậm mồm cút = câm mồm đi
• đọc vọc,hiểu quáng gà = rằng tùm lum, rằng đại, rằng ltinh tinh ( tức là rằng ko đúng đắn sự việc
• cây = km
• nhim = râm " đứng vô chộ nhim ngoài nắng và nóng = đứng nhập địa điểm râm kẻo nắng"
• khiếp = kinh = ghê
• so suy bì = sánh bằng
• út = chót = bét = cuối cùng
• chém mồm chém mồm = trộm vía
• nói như thực = rằng như trúng rồi
• quăng = vứt = giục
• ở một cứng cáp = ở một mình
• huề = hòa “huề vốn liếng = hòa vốn”
• vừng = mè

Sưu tầm những kể từ giờ Nghệ An khó khăn nghe

• vạng, nện, = fang" vd: tau fang cho một fát bây giừ = tao fang cho một fát bây giờ"
• vả = tát
• bơ = bạt tai
• rớt = rơi
• nhọc = mệt
• liệt = phê hoặc quá mệt
• rán = chiên
• tợn = bặm trợn = dữ
• cứ a răng á = cứ thế nào là ấy = cứ kỳ kỳ sao đó
• đáng ghét bỏ = kỳ cục
• kưng = chiều chuộng
• cóc dịch = xi chiêng = áo ngực = áo lót
• su lích = si líp = sịp = quần chíp = quần lót
• mến = quý = thương
• ăn cắp = ăn trộm = ăn cướp
• ghẹo = trêu
• lòi = hở
• không can chi tế bào = không vấn đề gì cả đâu
• khun = ranh ( những kể từ rằng quá:ranh,quỷ,quái,ma,yêu thương tinh ma,trăn, cáo già cả, đỉa )
• cá tràu = cá trái khoáy = cá lóc
• fàm tính = viên tính, rét tính
• khái = hổ = cọp = hùm = tiger
• cầy = chó = tuất = cẩu = dog
• cấy chủi = khuôn mẫu chổi
• khải = gãi” khải sườn lưng = gãi lưng”
• ngoắc = móc “móc quần áo
• phể mui = nẻ môi = nứt môi (mùa thu hoặc ngày đông hoặc bị khô nứt và nứt nẻ môi”
• 1 nạm = 1 cầm “vd: 1 nạm gạo = 1 cầm gạo”
• ngọ = ngõ = hẻm
• nước méng hoặc nước mánh = nước miếng hoặc nước bọt
• nước sôi = nước thanh lọc “ là nước lọc tiếp tục nấu nướng chín”
• chín chắn = chững chạc
• cái môi = khuôn mẫu muôi
• trọi = chọi
• Chấn = chạm. "Chắc hắn bị chấn tế bào đó" = "chắc nó chạm trúng đâu đấy"
• khỏ = gõ
• bộng = lỗ
• Cù chuầy = lầy lội = ăn vạ
• phể mui = nứt môi
• nhể = nhừ = xoàng xĩnh phong độ
• lặt = lặt, nhặt
• mưa y sĩ = mưa fùn
• áo fông = áo thun
• mũ = nón
• ô = dù
• Lai = đèo = chở
• bấu víu = treo bám
• cấu = cào
• thế nên = vị vậy
• khi nại = khi nãy = một vừa hai phải nãy
• ả = mụ "dùng nhằm nói đến ng` thanh nữ ko bao nhiêu thện cảm"
• xỏ lá = dối trá trá
• Khu mấn = quần què
• Xé vé = dìm hàng
• trách chi = chả trách móc = thảo nào là = yếu ớt chi = yếu ớt gì
• bứt = ngắt “ bứt hoa = ngắt hoa”
• giựt = giật”cướp giựt = cướp rung rinh hoặc năng lượng điện giựt = năng lượng điện giật”
• mỏ = mồm = mõm = miệng
• mui = môi
• trèo = leo “ trèo cây = leo cây”
• địt = rắm = xả khá = thả bom
• cái đém = khuôn mẫu bớt
• lẹo = đ*= đ** = phó hợp
• chén = ly nhỏ = ly nhỏ
• cốc = ly
• thìa = muỗng
• nỉa = dĩa
• tô = chén bát to
• đọi = bát
• Chưởi = chửi
• nhởi = chơi” cút nhởi = cút chơi
• Đập = tiến công. VD: bọn chúng đang được đập cứng cáp = bọn chúng đang được tiến công nhau
• Tróc,trợt = chầy xước = bong “tróc domain authority, trợt domain authority = bong domain authority hoặc chầy da”
• Bóc = cởi “bóc gói bim bim = cởi gói bim bim”
• Đấy = tè "dùng kể từ nào thì cũng đc
• Cảy = sưng. VD: cảy 1 viên = sưng 1 cục
• Chạc = dây
• Nót = nuốt
• Quẹt quần thể = đếch cần thiết = chả thèm
• cột = buộc = thắt (dùng với những dụng cụ "vd: cột chão nhập cây = buộc chão nhập cây
• trói = buộc " trói hắn lại ko được toá đi ra = buộc này lại ko được cởi ra"
• Rành = rất rất. VD: hắn học tập rành xuất sắc = Nó học tập rất rất giỏi
• giừ = giờ “ giừ cút tế bào phía trên hả bây = giờ phía trên nơi đây hả từng người”
• hè hoặc hầy = nhỉ hoặc nhở
• chơ = chứ vd:”chơ răng nựa = chứ sao nữa
• nếu nhưng mà tau cứ mần rứa thì răng mồ = nếu như tao cứ thực hiện thế thì sao nào

>>> Xem thêm: Từ điển giờ TP. Hà Tĩnh - 100 kể từ thông thường gặp gỡ nhất hiện nay nay
 

Một số tự điển giờ Nghệ An xưa

• bới cơm trắng = xới cơm
• đen đủi = xui xẻo
• xon = đỏ chót = hên
• nhác = ngay lưng = thực hiện biếng
• Nhác trượn rọt = ngay lưng chảy thây
• đùm = gói
• gưn = sát ( câu này thỉnh phảng phất mới mẻ rằng, phần lớn vẫn người sử dụng kể từ sát )
• quân nớ = bọn nó = tụi nó = bọn chúng nó
• bày = chỉ
• phụ chi phí quá = thối chi phí thừa
• đến = tới
• đậu = đỗ
• nói tục = rằng bậy
• buổi túi = buổi tối
• tru = trâu
• mấn = váy
• trốc = đầu
• bằm = xút mạnh” bằm bóng = xút mạnh bóng”
• đấm nhau và đập nhau = tiến công nhau
• ê chà = thối giời
• khu = đít = mông = fao câu
• nịt = chão sườn lưng = thắt lưng
• xe chiến = xe pháo độ
• ngày kiểu mẫu = ngày ê (tức là sau ngày mai 1 ngày)
• tày = huề vốn liếng ban đầu
• nhể = bựa = nát
• cù chuầy = cù nhầy = lũ hầy = nhầy nhụa
• cù bất cù bơ = bụi bẩn y sĩ thang
• nổ = chém gió
• sổ đị = thướt tha quá
• bồng = bế = ẵm
• nhớp = dơ = dơ
• khun = khôn
• troi = ranh
• Chộ nhim = địa điểm râm = địa điểm mát
• buôn chuyện = tám chuyện
• cức = ức = tức
• nôn = mửa
• rinh, khênh = bưng, bê
• sơ sơ = sương sương = chút chút
• xe lai = xe pháo ôm
• o = cô “em gái của phụ vương hoặc bố”
• dì = “em gái của mẹ”
• cậu là em trai của mẹ
• chú là em trai của ba
• tất cả anh chị của phụ vương hoặc u đều được gọi là bác
• ba u = bác mẹ = phụ huynh = thầy u = tía mạ
• mự = bà xã của em trai u hoặc bà xã em trai bố
• nạt = quát tháo = mắng
• hét = la
• nôn = nhột
• ciếc = cù léc = thọc léc
• bớp = cave = phạch = phò = đĩ thõa = điếm
• đài = gàu = gáo (múc nước) "3 kể từ người sử dụng kể từ nào thì cũng đc
• ban lơn = đùa dai
• trêu ngươi = chọc tức
• ngất ngất = linh tinh ma = vớ vẩn ví dụ:nói ngất ngất = rằng linh tinh
• lừa = gạt
• dạ = vâng
• suốt = hoài " vd: số nớ ăn xuyên suốt rứa nhưng mà mi ko ngán à = số đấy ăn hoài thế nhưng mà mi ko ngán à"
• dùng = xài
• ngỏng = cương
• cà trắp = cà chớn = láu cá
• xơi = ăn “xơi tái ngắt = ăn sống”
• khỉ dông tố = chả phụ vương mi, tiên sư mi = thằng quỷ xứ
• ba trợn phụ vương trạo hoặc phụ vương trớp phụ vương tráo = phụ vương láo phụ vương lếu
• lóc tách = khệnh khạng, bốc đồng hoặc láo toét
• lớp tớp = láo lếu hấp tấp
• rờ rờ rận rận = vớ chạm vớ vẩn = linh tớ linh tinh
• cà khịa = làm cho sự = dò xét chuyện
• cù phen = khờ = đần
• đập thâu phụ vương mi giừ = tiến công vứt phụ vương mi giờ
• “thòi boi hoặc bâu sâu” nhập chuyện ng` không giống = “xía hoặc xen” can thiệp” nhập chuyện người khác
• dở = bữa "ví dụ: ngày ăn 3 dở cơm trắng = ngày ăn 3 bữa cơm
• bầy nhầy, cù chuầy,lũ hầy,cù phen,cù bất cù bơ,
• ngoài đi ra còn những kể từ như:”rành,nả,nà,hầy,mồ” được sử dụng thực hiện đệm của những kể từ không giống trong mỗi yếu tố hoàn cảnh thông thường ngày
• ở vinh rằng riêng rẽ hoặc tỉnh nghệ an rằng công cộng thì các kể từ với vệt căn vặn hoặc vệt trượt thông thường gửi trở nên vệt nặng
• ví dụ: cụng = cũng ; nựa = nữa ; mụi = mũi
• còn những kể từ với vệt trượt cũng thường bị gửi trở nên vệt căn vặn ví dụ” sẻ = tiếp tục ; vẩn = vẫn
• những câu đuổi: (xấn, xéo, cút, fướn, fắn, phát triển thành, lặn, lướt, lượn, bay, fướt, trướt, lách)
• những câu mang tính chất hóa học chê hoặc chửi: (ngây, ngu, ngất, ngơ, ngố, ngộ, ngớ, ngô nghê, điên, điên loàn, óc, đao, tinh thần, thần kinh trung ương, khùng, chập mạch, chập cheng, rồ, lẩn thẩn, bệnh).

Xem thêm: Học giờ Nghệ qua loa thơ lục bát